Kerkrekeningen Hervormde gemeente goudmijn voor onderzoekers
Algemeen‘Bedankt voor deze mooie verhalen over het graf van Stephana van Rossem en de aanschaf van de grote klok in de Laurentiuskerk. Oude bronnen worden weer toegankelijk gemaakt.’ Deze woorden had burgemeester Cornelis Visser afgelopen dinsdag middag voor het bestuur van de Nederlandse Genealogische Vereniging Afdeling Rijnland.
Door Carin van der Spijk-Kralt / Video: Marc Wonnink.
Op de historische grond waar vroeger de Abdij van Rijnsburg stond, vond de presentatie plaats van een bijzonder boek wat na jaren van onderzoek is samengesteld.
In dit boek een reeks genealogische bronnen van de dorpen rondom Leiden. In dit boek, nr. 26, zijn de begraafgegevens van de kerkrekeningen 1571-1678 en 1728-1734, alsook het grafboek 1661-1683/1741 opgenomen.
Een aantal jaren geleden vond prof. Dr. Dick Boekee bij de Hervormde gemeente Rijnsburg, in de kluis van de Bethelkerk, de nog niet eerder beschreven kerkrekeningen van deze kerkelijke gemeente. De heer Boekee heeft de aantekeningen getranscribeerd. Hiervoor had hij een intensieve samenwerking met de heren Jan Leeuwenhoek, Hans Endhoven en Bram Plantinga.
Voorzitter NGV-Rijnland de heer Ab Stikkelorum vertelt in het voorwoord van het bronnenboek dat de abdij van Rijnsburg in die tijd ook dienst deed als parochiekerk, met abdis Stephana van Rossem. De abdij stimuleerde de economie en zorgde voor werkgelegenheid tot ver in de omgeving. Het waren roerige tijden: de abdij hield nog toezicht, de reformatie was gaande en Leiden was nog niet ontzet.
Onderzoek van deze begraafrekeningen tonen aan dat naast familie ook de naaste omgeving hierbij betrokken was. Zoals bij het halen van de baar, het dragen van het lichaam en de begrafenis zelf. Het luiden van de klokken of de grote klok was onderdeel van het kerkelijk ritueel. Voor het luiden van de grote klok moest men voor 1 uur 15 stuivers betalen.
Opmerkelijk
In de Grote- of Laurentius kerk is abdis Stephana van Rossem begraven. Ter gelegenheid van de presentatie van het bronnenboek waren de planken verwijderd en de grafzerk zichtbaar. Hierop staat dat de abdis 27 december 1603 is overleden. ‘Echter de kosten van de begrafenis staan vermeld in de jaarrekening van 1602. ‘Dat was voor ons opmerkelijk’, liet de heer Jan Leeuwenhoek weten: ‘In die tijd werden jaarrekeningen gemaakt van 1 november tot en met 31 oktober. Ook heeft er toen een wisseling van kerkelijk rentmeester plaats gevonden en was er achterstand. Het is lastig om nu vast te stellen wie toen de financiële baas van de kerk was. Er zijn toen fouten gemaakt, zo is onze conclusie.’
Het bronnenboek telt 192 pagina’s. Hierin zijn ook foto’s van de kerkrekeningen 1571-1678 opgenomen. Het boek is te koop (€ 22,50) via de Nederlandse Genealogische Vereniging Afdeling Rijnland. Ook is het boek binnenkort te koop bij het Museum van het Genootschap Oud Rijnsburg.
