Visser Nico van der Plas
‘We zoeken perspectief voor onze visserij’
Bijna tien jaar ben ik bezig met het stellen van vragen aan onze overheid, zonder inhoudelijk antwoorden te krijgen. Mijn bedoeling is dat er perspectief blijft voor de Nederlandse vissers op de Noordzee en met name de kustvisserij. De werkelijkheid is echter dat een steeds kleiner deel van de Nederlandse Noordzee beschikbaar blijft voor die visserij. De overheid koos voor de industrialisatie van de Noordzee, zonder daar ooit voor uit te komen. Acht jaar geleden vroeg ik aan de Raad van State om antwoorden. Zonder resultaat.’
Door Aad van Duijn
Veel zin in een interview heeft Nico van der Plas (61) niet. ‘Ik stond de laatste tijd regelmatig in de krant, zonder dat de essentie van mijn verhaal overkwam. Vaak was de teneur een boze visser, die zich in de steek gelaten voelt en uitwijkt naar Noorwegen. Mijn intentie is echter antwoord te krijgen op een aantal vragen over de (kust)visserij én om onjuistheden rondom energieparken boven tafel te krijgen.’
‘Als ondernemer calculeer je vooraf risico’s. We investeren megabedragen en dan wil je weten of er een faire kans is je beroep in deze bedrijfstak uit te kunnen oefenen, zoals met de puls-visserij. Een voor ons type schip duurzame en energievriendelijke vorm van visserij die vanwege oneigenlijke politieke argumenten om zeep geholpen werd. Had ik dat vooraf kunnen weten en wat deden we verkeerd om in deze selectieve vorm van visserij te investeren? Onze opslag ligt inmiddels vol met ongebruikte netten – zelf ontwikkelt met hulp van twee plaatselijke deskundigen, nettenspecialisten René van Dijk en Huig van Duijn - en apparatuur.’
Windmolenparken
‘Daarnaast vind ik het vanzelfsprekend dat de overheid vooraf het effect van energieparken op zee onderzoekt. Toen acht jaar geleden enkele locaties aangewezen waren voor windmolenparken, stelde ik deze vraag en procedeerde tot aan de Raad van State om antwoorden te krijgen. Een inhoudelijke reactie volgde niet. Wel vroeg de rechter me waar mijn collega’s dan waren en verwees naar de uitspraak van de toenmalige minister Kamp dat het primaat in de Noordzee ligt op het opwekken van energie. Een belang dat geschoven werd boven de visserij; een eeuwenoude traditie die ons land voedsel, roem en rijkdom bracht. Daarbij was mijn vraag simpel: onderzoeken jullie vooraf de effecten van deze energiewinning op het zeemilieu en daarbij de gevolgen voor de visserij?’
Effecten
‘Als vissers kennen we inmiddels een aantal effecten: vanaf het moment dat er geheid wordt om windmolens in zee te verankeren, verdwijnt de vis. Momenteel worden er vóór ons dorp energieparken ontwikkeld – twee kleine veldjes in vergelijking tot de plaatsing van alle windmolenparken op de Noordzee – waarbij je het heien tot aan de kustlijn hoort. Bedenk wat het effect van deze trilling en geluidsoverlast voor de maritieme fauna betekent. We merkten direct een minimalisering van de vangsten.
'Onze overheid doet de visserij de das om'
Of er een relatie is, had ik graag vooraf onderzocht gezien. Daarbij komt dat het windmolenpark verboden is voor de visserij. Jammer, want ik had met de kennis van toen geïnvesteerd in korven om in deze velden krabben te vangen. Voor het gehele park geldt echter een vangstverbod. Volgens mij worden we bewust geweerd uit dit gebied. Is er iets mis in deze parken? Gefluister wijst op een wirwar van elektriciteitskabels op de grond die niet conform de regelgeving ingegraven zijn.’
Wildgroei van mosdiertjes
‘Betekent het visverbod aldaar het weren van pottenkijkers? Ook hier had ik graag vooraf onderzoek gehad wat de mogelijkheden in zo’n windmolenpark zijn van passieve visserij met staand-want of korven.
Wat we als vissers wel signaleren is een gigantische aanwas van ‘bloemetjes’. Een wildgroei van mosdiertjes waarvan de laatste weken restanten op strand aanspoelen. Voor de kustvisserij een ramp, want je kunt geen trek doen zonder dat je netten hiermee dichtslibben. De relatie met windmolens is evident: kalkachtige kernen kunnen zich hechten aan de gestorte stenen rondom de poten van winmolens en schelpen. De mosdiertjes ontstaan zo en groeien dan massaal.’
Noorwegen
Met onze eurokotter KW5 ‘Leendert de Mol’ – mijn opa van moederskant - startten we ruim twintig jaren geleden met visserij binnen de 12-mijlszone. Door een motorvermogen kleiner dan 300 PK vissen we energievriendelijk vooral op tong. De noodzakelijke WMB-vergunning voor deze kustvisserij is echter inmiddels ingetrokken, omdat we relatief te veel stikstof uitstoten. Ook hier geldt de vraag of het reëel is en of ik dat vooraf kon weten.’
‘Onze overheid doet de visserij de das om. Vandaar dat we als familie besloten een belang te kopen in een onderneming in Noorwegen en daar onze bedrijfsvoering voort te zetten. Vooral vanwege onze zoon Art-Jan, een gepassioneerd visser met de hoogste kwalificaties voor visserij en koopvaardij. De Noorse overheid erkent dat hun huidige energie-industrie (winnen van olie en gas) eindig is en investeert voor de lange termijn in visserij en visverwerking. Onze kennis, ervaring en investering in een visbedrijf met participatie in een lokale rederij, zijn meer dan welkom. Praktisch betekent het gaan verkassen naar een Noors eiland met, als we verhuisd zijn, 55 inwoners. Daarmee geven we onze zoon de kans visserman te blijven. In Nederland lukt dat helaas niet.'
