Lezing hoogleraar Rob van Houwelingen
Over Gods- en kerstengelen
Dr. Rob van Houwelingen, hoogleraar aan de Theologische Universiteit van Kampen, sprak vorige week donderdag in het Maranathacentrum in Katwijk over zijn boek ‘Gods engelen en wij’. Hij nam ons mee in de wereld van de engelen.
Engelen komen zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament voor. Soms bijna onmerkbaar in mensengedaanten. Zij dienen de Almachtige met lofprijzing, zijn Gods bemiddelaars, beschermers, boodschappers en getuigen. Zij zijn redders in nood, maar worden ook ingeschakeld bij Gods eindgericht.
Aartsengelen
Er zijn dus ook beschermengelen. Zijn er tegenwoordig minder engelen of zijn we minder ontvankelijk om engelen te bespeuren. Hij ging in op het verschil tussen engelen en de zeven aartsengelen, die genoemd worden in de canonieke boeken van de Bijbel en de apocriefe, niet in de canon van de Bijbel opgenomen, boeken.
In control
Wat we ons goed moeten realiseren is, aldus Van Houwelingen, dat God in control is bij zijn engelen. Het is niet zo, dat wij mensen engelen kunnen oproepen of voor ons karretje kunnen spannen. Bidden tot God om hulp van een engel kan uiteraard wel. Dan blijft God in control.
Na zijn voordracht was er gelegenheid voor vragen over en/of ervaringen met engelen. Even dreigde het een hoog theologische discussie te worden tussen Rob en een van de aanwezigen in de zaal, maar gelukkig bleef het een levendige gemeenteavond.
Kerstengelenproject
Van een heel andere grootorde zijn uiteraard de kerstengelen uit de kerstengelenprojecten van een aantal kerkelijke gemeenten. Bij deze projecten bezoeken mensen tijdens de Adventsperiode viermaal anderen om te laten merken, dat zij niet vergeten zijn.
Iedereen kan kerstengel zijn, maar iedereen mag ook iemand opgeven, die in aanmerking komt als bezorgadres. En wat de kerstengel langs brengt bij zijn/haar bezorgadres? Dat wat je hart je ingeeft en je portemonnee toe laat. En misschien is een met zorg uitgezocht gedicht meer passend dan de duurste stijlkaars...
Kerstengelen werken anoniem en lijken daarin weer vaak op engelen.
De Joannes de Doper vertelt (3)
Men zegt wel eens dat mijn kerkgenootschap haar gelovigen onwetend hield. Ik weet dat niet. Wat wel opvallend is, dat er onder de Rooms Katholieke-gelovigen veel minder Bijbelbezit was dan onder de protestanten. Maar of men de gelovigen bewust onwetend hield weet ik niet. Men deed het anders.
In kerken werden in de gebrandschilderde ramen of met fresco’s op de muren en de plafonds hele Bijbelse prentenboeken gemaakt. Zo konden de gelovigen de verhalen uit de Bijbel volgen. Dat de missen in het Latijn waren, was misschien niet zo’n slimme zet. Het kerkvolk kende over het algemeen geen Latijn.
Maar zou de arbeidende klasse van gelovigen in de protestantse kerken wel altijd de verheven taal van hun voorgangers begrepen hebben? Terwijl uit de van de Rooms Katholieke kerk ‘ingepikte’ kerken door de protestanten de Bijbelse prentenboeken uit de Rooms Katholieke tijd grotendeels als zondig uit de kerken verwijderd werden…
Och, zo’n stelling mijnerzijds is op zich een discussie en/of studie waard. Wat wel een feit is, dat in alle Rooms Katholieke kerken zogenaamde kruiswegstaties voorkomen. In 1740 bepaalde paus Clemens XII het aantal staties op 14 vastgestelde gebeurtenissen. Het gaat om afbeeldingen van vaste punten van de lijdensweg van Jezus vanaf het verlaten van het gerechtsgebouw tot en met zijn begrafenis.
In 1741 bepaalde paus Benedictus XIV, dat iedere kerk de 14 staties moest verbeelden in haar gebouw. Er zijn zeven afbeeldingen binnen de poorten van Jeruzalem en zeven buiten de stad.
Mijn kruiswegstaties zijn geschilderd door pastoor Hendriks. Hij heeft ook zichzelf bij een van de staties afgebeeld. Verder heeft hij de gezichten van veel gemeenteleden gebruikt voor zijn afbeeldingen. Ik noem de kruiswegstaties wel eens oneerbiedig: het oudste stripboek. En dan nog wel een stripboek in een kerk. Dus een Stripboek met hoofdletters.
