Aan bezuinigen valt niet te ontkomen
Kaderbrief n De onzekere financiële toekomst van Katwijk is vooral te wijten aan het Rijk dat te weinig geld aan gemeenten geeft voor jeugdzorg, werk en inkomen en wet maatschappelijke ondersteuning (wmo).
Door Sandra Kornet-van Duijvenboden
Dat maakte wethouder Adger van Helden vorige week donderdagmiddag duidelijk bij de presentatie van de Kaderbrief, waarin uitgangspunten worden benoemd voor een evenwichtige gemeentebegroting.
‘We krijgen veel te weinig geld van de overheid voor het Sociaal Domein. We zijn miljoenen meer kwijt dan we van het Rijk krijgen’, zegt Van Helden.
De wethouder benadrukt dat Katwijk nu nog een financieel gezonde gemeente is, maar dat de toekomst zeer onzeker is. Zo onzeker zelfs, dat er nu maatregelen worden genomen. Daarbij wordt geen middel geschuwd.
‘Of je doet iets aan de uitgaven, of iets aan de inkomsten’, aldus Van Helden. Of aan allebei, dat kan natuurlijk ook. ‘Ja, de kans is groot dat er een mix uitkomt van allerlei voorstellen.’ Het verhogen van de belastingen wordt daarbij niet uitgesloten.
Nu nog financieel gezond, maar de meerjarenbegroting gaat geen feestje worden. Niet alleen door te weinig geld van het Rijk, maar bijvoorbeeld ook door de coronacrisis.
Van Helden: ‘De coronacrisis is een belangrijke oorzaak. Dat kost tussen de 3 en 5 miljoen euro. Dat is bijvoorbeeld gebaseerd op de inzet van de boa’s en lagere belastinginkomens.’
De overheid heeft wel geld vrijgemaakt voor gemeenten vanwege de coronacrisis, maar ‘we weten nog niet wat we van het Rijk terugbrengen’.
De boodschap van de wethouder is duidelijk: er moet bezuinigd worden. ‘En dan moet je praten over de vijf kernpunten. Als daar niets in verandert, zit je gelijk weer in de problemen’.
Die kernpunten gaan om de ‘veel te weinig middelen van het Rijk’ voor het Sociaal Domein, terwijl de gemeente wel streeft naar goede hulp voor iedereen; lage gemeentelijke belastingen waardoor er ‘relatief minder inkomsten zijn; een hoog voorzieningenniveau met bijbehorende kosten; flinke opgaven zoals energietransitie, verbeteren van de bereikbaarheid en de bouw van meer woningen; een gemeentelijke organisatie in ontwikkeling die daardoor nog niet optimaal functioneert.
In gesprek
Van Helden wil met de gemeenteraad in gesprek over ‘hoe we de kosten kunnen beheersen’. ‘Want we zullen keuzes moeten maken. Als je aan inkomstenkant niets wilt veranderen, gaat dat ten koste van je uitgaven.’
Het college stelt de gemeenteraad voor om drie mogelijkheden uit te werken. Bezuinigen op het gebied waar meer wordt uitgegeven dan is afgesproken.
Dat houdt in, dat overschrijdingen in bijvoorbeeld het sociaal domein ook binnen dat domein worden opgelost.
De tweede mogelijkheid is ‘focus aanbrengen in de uitgaven en investeringen’. Bijvoorbeeld door prioriteiten te stellen in de ‘belangrijkheid van projecten, opgaven en beleid’.
De derde mogelijkheid is het verhogen van de inkomsten, oftewel verhoging van de gemeentelijke belastingen.
De planning is, dat de gemeenteraad begin juli ‘richting geeft aan de scenario’s van deze mogelijkheden’.
Concrete besluiten voor bezuinigingen worden eind dit jaar verwacht.