Afval scheiden in de toekomst: Wie goed sorteert, gaat minder betalen. | Foto: A. van Duijvenvoorde.
Afval scheiden in de toekomst: Wie goed sorteert, gaat minder betalen. | Foto: A. van Duijvenvoorde. Foto: Adrie van Duijvenvoorde

Wethouder Corien van Starkenburg:

n 'Financiële prikkel om afval beter te sorteren'

restafval n 'Het kan natuurlijk niet zo zijn, dat je betaalt voor het restafval van je buren. Dat gaan we voorkomen. Maar we weten nog niet precies wat we nu aan huis op gaan halen en wat niet. Daar gaan we met de wijken over in gesprek'. Dat zegt wethouder Corien van Starkenburg op de vraag wat er gebeurt als je voor restafval moet gaan betalen.

Door Sandra Kornet-van Duijvenboden

Die vraag werd vele malen gesteld naar aanleiding van onze oproep op Facebook over het plan van de gemeente om 'een variabel tariefsysteem' in te voeren. Het college van burgemeester en wethouders geeft kaders aan in de 'Richtingennotitie afval anders inzamelen' om de manier waarop afval wordt ingezameld op een andere manier te gaan regelen.

Wethouder Van Starkenburg legt uit, waarom dat nodig is.

'We hebben een doel te halen. De gemeenteraad heeft besloten dat 80 procent van ons afval goed gesorteerd moet zijn. Daar zitten we nog lang niet aan. Momenteel ligt het rond de 49 procent. Ook vanuit het Rijk hebben we bepaalde doelstellingen opgelegd gekregen. En in 2020 moeten we op 75 procent met sorteren zitten. Om dat doel te bereiken, moeten we nog een aantal stappen doen en dat gaat niet lukken met de huidige maatregelen.'

Een van die stappen is betalen voor ons restafval. De wethouder heeft het liever over een financiële prikkel.

'Het gaat erom, dat degene die goed sorteert, minder betaalt. Nu betaalt iedere inwoner hetzelfde via de afvalstoffenheffing. In het land zien we, dat je als je daar soort financiële beloning aan hangt, het restafval vermindert. Zo'n maatregel maakt dat je je gedrag aan gaat passen.'

Hoe die financiële beloning precies wordt geregeld, is nog niet bekend. 'Dat kan op verschillende manieren', aldus de wethouder. 'Ik wil één voorbeeld noemen, waarvan ik dacht: hé, dat is een slimme. In de gemeente Ridderkerk hebben ze een afvalstoffenheffing en daarin zitten 26 klikken, dus 26 keer per jaar wordt het restafval opgehaald. Maak je maar gebruik van 20 klikken, dan krijg je 6 keer 3 euro terug.'

Het zou dus op die manier kunnen gaan, maar de uiteindelijke keuze wordt later dit jaar genomen, na een uitgebreid participatieproject. 'We gaan met de wijkraden en inwoners in gesprek over wat de beste mogelijkheid is, hoe dat te organiseren en dan komen we met servicemaatregelen, juist om de inwoners te helpen minder restafval over te houden. Dat gaan we per wijk bekijken. Misschien vinden inwoners het fijner als het PMD (plastic, metaal, drinkkartons) thuis wordt opgehaald in plaats van restafval.'

Geen resultaat

'De afgelopen anderhalf jaar hebben we al ontzettend veel aan communicatie gedaan. In 2018 was er een proef in de hoogbouw om het gft (groente-fruit-tuinafval) beter te scheiden. We hebben letterlijk deur voor deur aangebeld, emmertjes en composteerbare zakjes aangeboden. Dat hebben we op verschillende plekken gedaan, maar het heeft gewoon geen resultaat gehad. Met communicatie alleen krijg je het niet voor elkaar. Daarom denken we nu, dat een financiële prikkel de beste stap is om te komen tot de doelstellingen. Dat zien we ook in andere gemeenten.'

Het werkt echter niet in alle gemeenten zo. Meerdere vragenstellers verwijzen naar Lisse. Daar werd twee jaar geleden het betalen voor restafval ingevoerd. Sinds 1 januari is dat afgeschaft, onder meer om dumpingen van restafval te voorkomen.

Dat klopt, maar het ligt iets genuanceerder, vindt de wethouder. 'Ik heb daar intensief contact over gehad met de wethouder van Lisse. Die financiële prikkel daar was een groot succes als het gaat om het behalen van de doelstellingen. Maar Lisse kreeg te weinig restafval en daardoor ook te weinig geld, waardoor het systeem financieel tekort kwam.'

Meer aandacht voor gft

Hoe voorkom je dat inwoners hun restafval aan de kant van de weg zetten of in de grijze bak van iemand anders stoppen? Een slotje op de bak? Of het restafval naar een ondergrondse container brengen, zoals in Rijnsburg, en daar per keer voor betalen?

'Dat zouden mogelijkheden kunnen zijn, maar daar gaan we nog met de bewoners over praten. We willen juist de bewoners erbij betrekken en hen helpen om zo weinig mogelijk restafval in te leveren. En beter het gft te sorteren, want dat is het zwaarst en is het allerbelangrijkste. In de verbrandingstaks van het Rijk wordt per kilo afgerekend. Dus hoe minder gft in het restafval, hoe beter. Zelfs een kiwischil maakt verschil. Stel dat we met z'n 64.000'en een schil bij het restafval doen? Terwijl er van gft nieuwe producten kunnen worden gemaakt, zoals biogas en compost.'

'We zien bij het gft ook heel veel ongebruikt eten: bakjes witlof nog in plastic verpakt. Denk aan uw portemonnee bij het boodschappen doen of bouw een restjesdag in.'

Wethouder Van Starkenburg is zaterdag 1 februari om 10.00 uur te gast in het radioprogramma RTV Magazine bij RTV Katwijk om over de afvalplannen te praten. Enkele vragenstellers kunnen hun vraag daar ook rechtstreeks aan de wethouder vragen.

Video * allesoverkatwijk.nl

Luister * Katwijksche PostCast via Soundcloud.com of via allesoverkatwijk.nl