Ds. John de Groot. Foto’s: Leo Roosjen
Ds. John de Groot. Foto’s: Leo Roosjen Foto: Leo Roosjen

Lichter kerkzijn en de Ontmoetingskerk

Ds. John de Groot: ‘Corona leert ons van de nood een deugd te maken’

In de artikelenreeks over het ‘Naar Lichter Kerkzijn’ is ditmaal het woord aan dominee John de Groot, predikant van de Hervormde Gemeente Katwijk aan de Rijn, wijkgemeente Ontmoetingskerk. De koers van de PKN ‘Naar Lichter Kerkzijn’ is al jaren geleden ingezet en De Groot is daar blij mee. In feite onderstreept de huidige coronatijd, dat we elkaar nodig hebben. Niet alleen als mensen, maar ook als kerken.


Door Leo Roosjen

‘De PKN zette hier een duidelijke koers mee in. Ik merk, dat het zoeken van nieuwe ambtsdragers best moeilijk is. Deels komt dat door de secularisatie maar ook door de hoge organisatiestructuur binnen de kerk. Hierdoor hebben we een stoffig imago gekregen. Dat werkt de secularisatie in de hand. Dat gaat ten koste van de aantrekkingskracht van de kerk. Daarom moeten we leren van de ideeën uit deze rapporten en terug naar de basis. Zoals de Engelsen zo mooi zeggen: back to the basic. Niet druk zijn met allerlei dingen organiseren, maar terug naar het Woord. Het Woord centraal stellen in zowel de diensten als in andere activiteiten.’

‘De coronatijd is een slechte tijd, maar heeft ook een goede kant. Het leert ons van de nood een deugd te maken. We moesten allerlei vergaderingen schrappen en vergaderden online. Zijn we daar minder van geworden? In mijn vorige gemeente Urk hadden we een kerkenraad van 100 personen. Was dat werkbaar? Onze vergaderstructuur vraagt om Naar Lichter Kerkzijn. Corona leerde ons, dat wij mensen veel niet meer onder controle hebben’.

Ook in de wijkgemeente van de Ontmoetingskerk valt het niet altijd mee om bijvoorbeeld ouderlingen te vinden. Mensen willen zich minder binden, hebben het te druk met allerlei zaken. Het gezin en de kerk zijn niet meer het enige waar hun leven om draait. Binnen onze gemeente wordt gekeken naar de taken van ouderlingen. Niet iedereen heeft alle facetten van het ouderlingschap in zich. De een is goed in huisbezoeken, de ander is goed in ouderen of jongerenpastoraat of in organiseren. Moet iedere aspirant-ambtsdrager een schaap met vijf poten zijn of kunnen we de taken verdelen en voor sommige taken niet-ambtsdragers inschakelen met toch een gezamenlijke verantwoording. Een denkproces, waar ruim de tijd voor genomen wordt.


'Het gaat niet alleen om woorden maar ook daden...'

De Groot heeft een lichte aarzeling bij het voorgestelde inzetten van Hbo-opgeleide predikanten en/of leken in pioniersplekken of kliederkerken. ‘Soms kijk ik best kritisch naar Hbo-opgeleide of leken predikanten. Er zijn al meer mogelijkheden om de sacramenten te mogen bedienen. En soms mis ik bij beide categorieën de samenhang van het woord binnen de kerkdiensten. Er worden soms claims gelegd, die niet gestoeld kunnen worden op de Bijbel of ik mis de dwarsverbanden, die de Bijbel aangeeft. In de Bijbel zelf wordt verwoord dat verdieping van het Woord, of misschien wel beter gezegd in het Woord, noodzakelijk is. Ik begrijp, dat de nood om een predikant te kunnen beroepen soms erg hoog is, maar je moet oppassen om ‘maar iedereen’ voor te laten gaan’.


Wel ziet John mogelijkheden om de gemeente meer te betrekken bij de voorbereiding van diensten. Gemeenteleden, die mee denken met de predikant. Om zo ook het geluid van de basis en de randkerkelijken te kunnen laten horen. Als predikant beseft hij, dat zijn gevaar ligt in het louter en alleen preken vanuit zijn studeerkamer. Zo bereidt hij soms zijn jeugd en gezinsdiensten voor. Tijdrovend maar rijk om te doen. De hele gemeente van 2,5 duizend zielen, waarvan er ‘slechts’ enkele honderden meelevend zijn, kun je ook niet betrekken of bereiken. Een mooi initiatief vormen de S(tay) I(n) T(raining) en andere gespreksgroepen. Kleine groepjes met een groot onderling vertrouwen, die intensief met elkaar in gesprek zijn over het geloof.

‘Belangrijk is, dat ik als predikant in de wereld sta; me realiseer wat in de gemeente leeft. Daarbij zijn strategische partners als Welzijnskwartier, Voedselbank of gemeente belangrijk. Het gaat niet alleen om woorden maar ook daden...'

De Ontmoetingskerk in Katwijk aan den Rijn.