Nicolien Ouwehand verloor vader aan Alzheimer
‘Beetje bij beetje raak je een stuk van je vader kwijt’
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, waar steeds meer Nederlanders mee te maken hebben. Ongeveer 1 op de 5 mensen krijgt in zijn leven Alzheimer. Dit heeft niet alleen een grote impact op de dementerende zelf, maar minstens zoveel op de omgeving. Nicolien Ouwehand (44) kan erover meepraten. Zij verloor tweeënhalf jaar geleden haar vader aan Alzheimer. ‘Beetje bij beetje raak je een stuk van je vader kwijt.’
Door Lennart van der Plas
Nadat ze als tienermeisje haar opa en als twintiger haar oma aan dementie verloor, duurde het tot een jaar of tien geleden voor de ziekte weer opdook in Nicoliens familie. ‘Een van de jongste zussen van mijn vader kreeg Alzheimer, terwijl ze nog vrij jong was, rond de 65 jaar. Op een gegeven moment kon zij niet meer thuis blijven wonen en kwam ze in een verpleegtehuis terecht, als laatste Topaz Overduin in Katwijk. Toen mijn vader Nico Driebergen 76 jaar was, gingen ook bij hem steeds meer dingen opvallen. Hij begon almaar meer te vergeten, legde spullen uit de koelkast in andere kastjes en andersom… Als ik er aan terugdenk, denk ik: de ziekte ontvouwde zich al veel eerder. Ook het voeren van gesprekken ging steeds moeilijker. Hij werd steeds stiller en kon gewoon niet meer meedoen. Toch bleef hij zich verzetten. Zo zei hij vaak: ‘ik ben toch niet achterlijk’, wanneer hij geconfronteerd werd met zijn vergeetachtigheid. Mijn vader was een trotse man en had veel last van de ziekte.’
Lange tijd kon Nico samen met zijn vrouw Pieta thuis blijven wonen. De laatste jaren voor zijn onvermijdelijke opname in Overduin, eind 2017, waren vooral voor Pieta zwaar. ‘Mijn moeder heeft het syndroom van Usher, waardoor zij langzaam doof en blind wordt. Met behulp van haar kinderen – ik heb nog twee broers en een zus, en we zijn allen getrouwd – kon ze het volhouden en heeft mijn vader lang thuis gewoond. We hebben in die tijd ook nog geprobeerd hem naar de dagopvang te krijgen, maar dat was geen succes. Hij vond dat vreselijk, wilde niet mee met het busje en dreigde continu weg te lopen bij de opvang.’
Nadat hij in Overduin werd opgenomen, ging het met Nico rap achteruit. ‘Wel hebben we het geluk gehad dat hij ons als gezin tot het laatst heeft herkend. Dat was wel heel fijn. Maar de weg er naartoe… Beetje bij beetje raak je een stuk van je vader kwijt, dat is ontzettend lastig. Zo was hij op een gegeven moment enige tijd vermist: hij was met zijn auto op pad en de weg kwijtgeraakt. Toen hij uiteindelijk terug was, hebben we de beslissing genomen om zijn autosleutels af te nemen, waarbij we de smoes hadden dat de auto gemaakt moest worden bij een garage. Op een gegeven moment zeiden we hem wel dat hij de sleutels niet meer terugkreeg. Woedend was hij, vooral op mijn broers. Maar het was echt onverantwoord. Zo had iemand hem een keer met 50 km/h op de provinciale weg zien rijden. Nee, dit was de enige juiste beslissing, hoe lastig het ook was, want zijn auto was zijn alles.’
'Het voeren van gesprekken ging steeds moeilijker'
Uiteindelijk overleed Nico Driebergen op tachtigjarige leeftijd, na enkele maanden in Overduin te hebben gewoond. Terugkijkend blijft het moeilijk voor Nicolien. ‘Mijn vader is door Alzheimer best veranderd. Het frustreerde hem enorm dat hij niet meer uit zijn woorden kwam en niet meer mee kon doen met gesprekken. Bovendien werd hij thuis soms agressief en in Overduin wilde hij voortdurend weg. Als ik met mijn dochter langskwam, kon hij soms hard op de ramen bonzen en erg boos worden als we vertrokken.’
‘Maar ook in die tijd hadden we nog mooie momenten. Zo was mijn vader gek op ijs en taart. Iedere dag ging een van ons bij hem op visite en aten we wat lekkers in het restaurant. Daar genoot hij enorm van. Achteraf ben ik blij dat hij er niet lang heeft hoeven wonen, ondanks dat het verplegend personeel superaardig was. Ik was ook bang dat mijn moeder uiteindelijk alleen de laatste moeilijke jaren zou herinneren, nadat ze vijftig jaar getrouwd waren. Maar gelukkig praat ze nu weer vol liefde over hem. De laatste periode was naar, maar de mooie herinneringen blijven.'
Van 2 t/m 7 november is de jaarlijkse collecteweek van Alzheimer Nederland. Nicolien Ouwehand is een van de meer dan honderd collectanten in onze gemeente.
Geef aan de collectant aan de deur, of digitaal via https://alzheimer.digicollect.nl/alzheimer-nederland-katwijk. Voor een toekomst zonder dementie!
