Kunstschilder Niek van der Plas:
'De puzzelstukken van mijn leven liggen op zijn plek'
Interview n Hij is kritisch op zichzelf, veelzijdig, zelfbewust, is jaren mantelzorger geweest en heeft een vrolijk karakter. Maar bovenal is kunstschilder Niek van der Plas met hart en ziel Katwijker. Er gaat dan ook geen dag voorbij of hij is op het strand te vinden.
Vandaag, donderdag 28 maart, is de opening van een grote tentoonstelling 'Licht en Kleur' van Niek van der Plas. Arti Legi in Gouda presenteert maar liefst 70 impressionistische werken van beeldend kunstenaar Niek van der Plas.
Het leven gaat door
Op de verjaardag van zijn overleden vrouw heb ik een gesprek met Niek van der Plas. Bij hem thuis aan de keukentafel nemen we het leven door. Ik ken hem al ruim 30 jaar. Ontmoet hem met tussenpozen, maar er is altijd een klik. Niek is een mensenmens, houdt van gezelligheid en heeft het beste met iedereen voor. Onder het genot van een kop thee komt er een herinnering bij mij naar boven. Zes jaar geleden hadden Niek en ik een afspraak voor een interview. Onderwerp was een duo expositie (samen met kunstvriend Gerard Brouwer) in Huis ter Duin te Noordwijk. Voor de foto bij dit artikel hadden we afgesproken in Noordwijk. De duinreep met het strand op de achtergrond was het decor. Na deze sessie zei Niek: 'Ik loop even met je mee, want ik wil je iets vertellen'. In de auto liet hij mij weten dat zijn vrouw een dag eerder was overleden. Ik viel stil en wist even niets te zeggen….. 'Maar waarom heb je deze afspraak dan door laten gaan. Je hebt nu wel iets anders aan je hoofd', riep ik onthutst. 'Ik wilde het van te voren niet zeggen, want dan was de sfeer anders geweest. En ach, ik had het graag anders gewild, maar het leven gaat door.
Ik heb veel van kunstvriend Theo Sanders geleerd
Niek komt uit een warm gezin. Hij is de oudste van vier kinderen. 'We woonden op de Laan van Nieuw-Zuid. Samen met mijn broer Huig speelde ik altijd in de duinen. Mijn eerste schoolervaring was een ramp. Na een week kleuterschool mocht ik thuisblijven. Ik miste mijn broer én het buitenspelen. Toen Huig een jaar later naar school ging, ging ik naar de lagere school. Als klein kind ben ik al begonnen met tekenen. We hadden de Donald Duck en ik tekende de stripfiguren na. Ook de Flinstones waren favoriet om te tekenen. Toen ik 11 jaar was heb ik meegedaan aan een tekenwedstrijd van de Efteling. Ik maakte een pentekening van Oost-Indische inkt. Ik tekende het kasteel Doornroosje van de Efteling, op een heuvel met daarvoor een tuin en een vijver. Een van de juryleden was Anton Pieck en prompt won ik deze wedstrijd. De prijsuitreiking was op een zondag. Daar zijn we niet naar toe geweest. Niet alleen omdat het zondag was, maar omdat het een wereldreis was en voor mijn ouders een heel gedoe om dit te regelen. Als prijs kon ik kiezen uit een elektrische gitaar, een horloge of een handradio. Ik koos voor het laatste, want niemand had zoiets. Toen de prijs werd gebracht kwam de hele buurt kijken. De handradio heb ik nog steeds en staat in mijn atelier.'
Op de LTS bleef het talent van Niek niet onopgemerkt. 'Een leraar meende dat ik naar de kunstacademie moest gaan. Dat zag ik zelf niet zitten, want dan had ik de enige in heel Katwijk geweest. Mijn omgeving bestond toen uit zeelieden en bouwvakkers. Mijn vader heeft in die periode (1966) nog een poging gedaan om me aan te melden bij Famous Artist School in de Verenigde Staten, ik werd toegelaten, maar helaas was dit financieel niet haalbaar voor mijn ouders. Ik ben vervolgens als huisschilder aan het werk gegaan en dat heb ik heel wat jaren gedaan. In mijn vrije tijd ben ik blijven tekenen en schilderen.'
Toen ik 24 jaar was leerde ik mijn vrouw Aria kennen. Drie jaar later zijn we getrouwd. Aria had toen al een hersenoperatie achter de rug: het verwijderen van een tumor met daarbij de nodige bestralingen. Dit heeft haar verdere leven beïnvloed. Later kreeg ze last van die bestralingen wat schade aan omliggend weefsel heeft gebracht. Ik heb haar leren kennen na deze operatie. We zijn enkele jaren daarna de gelukkige ouders geworden van zoon Jaap. Vijfentwintig jaar na haar eerste operatie kreeg ze weer een tumor. Toen is ze weer geopereerd, met de nodige gevolgen. Daarna ging haar gezondheid achteruit.
In de periode dat ik Aria ontmoette werkte ik nog steeds als huisschilder. Naast mijn beroep als huisschilder was ik mijn vrije tijd aan het (kunst)schilderen. Het bedrijf kondigde een reorganisatie aan waardoor ik de mogelijkheid kreeg om steeds meer te richten op mijn hobby. In die tijd ontmoette ik ook Theo Sanders, een kunsthandelaar uit Rijnsburg. Hij zag mijn werk en stimuleerde mij om me volledig op het kunst schilderen te richten. Ik heb veel aan hem en zijn vrouw Ada te danken. Theo heeft mijn wereld letterlijk en figuurlijk vergroot. Ik heb veel van hem geleerd. We trekken al zo'n dertig jaar met elkaar op en zijn heel goede vrienden.
Inspiratie
In die tijd had Theo een boot. In de zomermaanden maakten we tripjes naar de Kagerplassen, de Vecht en de Braassem. Ik ben autodidact. Ik maakte schetsen. Later gingen we met de camper op reis naar Frankrijk en Italië. De schetsen van deze studiereizen werkte ik thuis in mijn atelier uit tot schilderijen. Theo had ook contacten in Amerika. Daar ben ik in 1999 met Theo voor het eerst geweest. Miami, Florida. Dat was een totaal andere wereld voor mij. In januari wordt hier elk jaar een kunstbeurs georganiseerd: de Miami Antiques Art & Design. Mijn werk was daar vertegenwoordigd en klanten wilden mij graag persoonlijk ontmoeten. Ik denk dat ik hier wel zo'n 12 keer ben geweest. Het zakenleven staat hier voorop. Van deze reizen heb ik veel geleerd. Ook dat ik blij ben dat ik hier in Katwijk woon. Ik kan elke dag naar het strand en de duinen. Het is hier veel gemoedelijker. Hier bouw je vriendschappen op.
In het leven kan je niets overdoen
Doordat ik me volledig op het kunst schilderen kon richten, was ik veel meer thuis. Zo kon ik zelf voor mijn zieke vrouw zorgen en was er voor onze zoon Jaap. Na haar tweede operatie ging ze achteruit. Uiteindelijk kon ze niet meer thuis wonen. De laatste jaren is ze in De Wilbert verzorgd. Dit is een zwarte bladzijde in mijn leven geweest. Het is een strijd die jezelf moet strijden. Iedereen heeft wel iets in zijn of haar leven meegemaakt. Dit alles heeft me gemaakt tot wie ik nu ben. In het leven kan je niets overdoen. Het heeft zo moeten zijn.
Niek van der Plas blijft in voor een uitdaging. Een daarvan is de expositie die vandaag is geopend in Arti Legi in Gouda. 'We zijn daar ongeveer een jaar mee bezig geweest. Het is een heel gaaf pand met de nodige kunst in het interieur, gevestigd op de Markt in Gouda. Ik ben er trots op dat mijn werk hier hangt.' Zo'n 70 schilderijen zijn tot en met 14 april, van donderdag t/m zondag van 12.00 -17.00 uur, te bewonderen.
'De puzzelstukken van mijn leven liggen op zijn plek. Ik blijf openstaan voor nieuwe dingen. Mijn ouders, vader is 92 en moeder 88 jaar, leven nog. Ik heb een prachtige zoon en schoondochter en ben de trotse opa van twee lieve kleindochters. Ik ben een dankbaar mens. Carpe diem.
Door Carin van der Spijk-Kralt
Foto: Adrie van Duijvenvoorde