Veertigdagentijd
n Op weg naar Pasen
Pasen n Deze week, gisteren 6 maart, is de zogenaamde Veertigdagentijd begonnen, die op 20 april eindigt. Voor de snelle rekenaars is het langer dan veertig dagen. Maar de zondagen tellen niet mee. Dat zijn feestdagen, terugkijkend op en ons herinnerend aan de opstanding van Christus op Paaszondag.
Door Leo Roosjen
De Veertigdagentijd begon vroeger op Aswoensdag. Het carnaval wordt besloten met de vastenavond, die om 24.00 uur overgaat in de Aswoensdag en de Veertigdagentijd. In de Middeleeuwen was het opleggen van as bij de mannen over het gehele hoofd en bij de vrouwen op het voorhoofd de start van de boetetijd. Dit as strooien was een vorm van boetedoen, waarbij men zich zo eenvoudig mogelijk kleedde, in een zak. Vandaar de uitdrukking: 'in zak en as'.
Later werd dit as strooien veranderd in een askruisje op het voorhoofd. Zie onderstaande foto. De as zou afkomstig moeten zijn van verbrande palmtakken, die het jaar daarvoor gebruikt werden voor de viering van Palmpasen. In Nederland worden de palmtakken meestal vervangen door buxustakken.
'40' is een 'heilig' getal
Waarom een veertigdagentijd? Omdat '40' een 'heilig' getal is. Een getal, dat meermalen in de Bijbel voorkomt. Zoals bijvoorbeeld Noach, die 40 dagen in de ark verbleef, Mozes, die met zijn volk 40 jaren door de woestijn zwierf. Of de koningen David, Salomo en Joas, die allen 40 jaar regeerden. Jezus, die zich veertig dagen voorbereidde in de woestijn, voordat zijn openbare optreden begon. Aan deze laatste geschiedenis ontleent het Christendom haar veertigdagentijd.
De Veertigdagentijd was een Rooms Katholiek gebruik. Een periode,die ingekleurd werd met een ingetogen levenswijze; een vastentijd. Een vasten, dat we ook bij andere godsdiensten kennen, zoals het jodendom, de islam, het hindoeïsme en het boeddhisme. Wij kennen de islamitische vastentijd onder de naam Ramadan.
Binnen het protestantisme is er geen gezamenlijke kerkelijke traditie van vasten, terwijl binnen de Rooms Katholieke kerk de vasten steeds minder gehouden wordt. Tegenwoordig vullen christenen het vasten op verschillende manieren in. Deels met vasten, maar steeds meer met bezinning. Het vasten kan bestaan uit niet snoepen, geen alcohol drinken of 40 dagen geen sociale media gebruiken. Het geld dat je bespaart met het vasten zou besteed kunnen worden met omzien naar minderbedeelden.
De Veertigdagentijd begon vroeger op Aswoensdag
De Veertigdagentijd eindigt met de Stille Week. Een week met allemaal bekende geschiedenissen.
Beginnend met Palmzondag; de dag dat Jezus op een ezelsveulen Jeruzalem binnenreed, De Heilige Maandag, dat Jezus de handelaars uit de Tempel, het 'Huis mijns Vaders', verjaagde.
Op de Heilige Dinsdag diende Jezus de godsdienstleraars en Farizeeërs van repliek en op de vraag van hen wie Jezus is, antwoordde Hij: 'De Vader en Ik zijn Een'. Het scheelde weinig of zij hadden Hem gestenigd. De dag, dat Judas zijn verraad van Jezus aan het Sanhedrin verzilverde, heet Heilige Woensdag.
Op Witte Donderdag vond de voetwassing en het Laatste Avondmaal plaats.
De Goede Vrijdag was de nacht van het verraad in de Tuin van Getsemané, de veroordeling van Jezus tot de kruisdood en Zijn kruisiging op Golgotha.
Op Stille Zaterdag staan we erbij stil dat de wereld na de dood van Jezus verweesd achter leek te blijven.
Dan is de Stille Week voorbij, waarna de wereld in blijdschap en vreugde mag exploderen met de opstanding van Jezus Christus op de Eerste Paasdag.
Waarom een stuk over de veertigdagentijd? Omdat het eigenlijk net op tijd is. Als je iets wilt doen in of met de veertigdagentijd kun je dat niet zo maar doen. Het betekent een voorbereiding.
'Wat ga ik en hoe ga ik dat doen?' Misschien alleen of met de het gehele gezin of een geloofsgroepje. Wat is er niet mooier om bijvoorbeeld in het gezin deze tijd niet te snoepen en/of te roken en het bespaarde geld te besteden aan minder bedeelden?
Er zijn verschillende adressen waar ondersteunend materiaal voor het houden van een Veertigdagentijd - soms zelfs gratis - opgevraagd kunnen worden. Even googelen en u vindt het best bij u passende adres. | Foto: pr.
