Landschap met Rijnsburgse abdijAlbert Cuyp. | Foto: pr.
Landschap met Rijnsburgse abdijAlbert Cuyp. | Foto: pr. Foto: pr

Grote kerk vertelt

historie n Het is de vraag waar je het het beste kunt horen. Op de Kerkstraat of aan de Oude Vlietweg? Is het de kerk die vertelt of suizelt zijn verhaal in de takken van de bomen… Maar als je goed luistert, hoor je de kerk vertellen:

Door Leo Roosjen

'Ik ben niet de oudste kerk in Nederland. Rond 690 kwam Willibrord vanuit Engeland naar de Nederlanden en stichtte het eerste kerkje in Warmond.

Ik zelf dateer van 10 augustus 975. Op die dag versloeg graaf Dirk II de Friezen en stichtte mij als klein kapelletje en vernoemde mij naar de dagheilige St. Laurentius.

Een naam waar de calvinisten later veel moeite mee hadden. 'St' klinkt 'roomsch', dus werd ik 'De Grote Kerk van Rijnsburg' met een boeiende geschiedenis, waar ik graag over wil verhalen.

In de loop van de tijd is mijn houten kapel 'versteend' en zo werd ik een echte parochiekerk. In 1133 stichtte gravin Petronella, de weduwe van graaf Floris II een vrouwenabdij in mijn onmiddellijke nabijheid. Ik werd met mijn twee prachtige torens onderdeel van dit abdijcomplex.

Ik kreeg een tweeledige functie: parochie- en abdijkerk. Ik werd een zogenaamde dubbelkerk. Ik kreeg te maken met veel hooggeplaatste personen.

De kloosterlingen klaagden over de hinder, die zij bij het zingen van hun gebeden ondervonden van het parochieorgel

De abdij was bedoeld voor adellijke dames. Zij nam daarmee in de Lage Landen een bijzondere plaats in. Van heinde en verre traden adellijke dames toe. Graaf Dirk VI plaatse mij en de abdij onder bescherming van de paus, waardoor ik niets meer te maken had met de bisschop van Utrecht. De paus en Rome waren ver weg en dat gaf veel vrijheid.

Een verhaal vanuit de archiefstukken is het volgende. Mijn parochie- en abdijkerkgedeelte werden van elkaar gescheiden door middel van een gordijn. De kloosterlingen klaagden over de hinder, die zij bij het zingen van hun gebeden ondervonden van het parochieorgel. Hoe dit is opgelost, wordt niet vermeld.

Er leek een onbezorgde toekomst voor mij weggelegd. Ik was een prachtige kerk geworden met twee torens, onderdeel uitmakend van een groot en rijk kloostercomplex, dat veel landerijen in en rond Rijnsburg bezat.

Dit onbezorgde leven duurde tot het beleg van Leiden door de Spaanse troepen. De bewoners van de abdij waren al gevlucht. Toen kwamen Leidse glippers naar mij toe en staken mij en het gehele kloostercomplex in brand om te voorkomen, dat Spaanse troepen van ons gebruik konden maken. Het leek een oneervol einde.

Gelukkig liep het anders. Mijn zuidelijke toren was bij de brand grotendeels gespaard gebleven. Ik werd door de calvinisten uit overgebleven stenen van het abdijcomplex opnieuw opgebouwd. Omdat er stenen te kort waren, werd dit aangevuld met stenen van de verlaten begijnhofkerk in Noordwijk. Zo werd ik in 1580 de eerste protestantse kerk. Dat is zo tot heden gebleven. Het Ridderschap kreeg het beheer van de goederen van de voormalige abdij. Dit duurde tot 1620.

Over mijn periode als protestantse kerk vertel ik een volgende keer.'


n Nominatie voor fotograaf Lotje van der Bie

Stemmen n De nominaties van de verkiezing Bruidsfoto Award 2019 zijn vorige week bekendgemaakt.

Fotograaf Lotje van der Bie uit Rijnsburg is genomineerd in de categorie Emotie met een foto die is gemaakt bij Brasserie Buitenhuis in Valkenburg. Een vakjury koos haar foto uit 1200 inzendingen voor de wedstrijd. In de categorie Emotie zijn 10 foto's genomineerd. Lotje van der Bie is 32 jaar oud en woont in Rijnsburg. Ze werkt nu 10 jaar als professioneel fotograaf in de omgeving Leiden en de Duin- en Bollenstreek. Ze is gespecialiseerd in bruidsreportages en newborn fotografie.

Om de prijs te winnen, moet zij zoveel mogelijk stemmen krijgen. Tot 4 mei 2019 kan er worden gestemd via www.bruidsfotoaward.nl. Bovendien maken zij hiermee kans op het winnen van mooie prijzen waaronder een luxe mini-moon in Noordwijk aan Zee in de bruidssuite van Hotels van Oranje.

De genomineerde foto. | Foto: L. van der Bie.