Gesprekken in het grensgebied
Ton Hetebrij verhaalt in deze column over Xenia, het jongeren hospice in Leiden waar hij vrijwilliger is.
Wanneer zal onze beuk weer uitlopen? Het is de vraag van een van de bewoners van het huis. We zitten samen voor het raam. Het is vrijdag, veertien december. De winter krijgt de natuur in zijn greep. We veronderstellen samen dat het wel maart, april zal worden. De boom staat er wat doods bij, om de voet een krans van verdorde bladeren en in de boom een verdwaald blad dat op breken staat. In het grensgebied van twee seizoenen mag het leven in de boom dan wat vertraagd zijn, we gaan er voetstoots van uit dat de boom in het voorjaar weer uitbundig zijn veerkracht zal tonen. Mijn gesprekspartner in de rolstoel weet maar al te goed dat de boom hem ruimschoots gaat overleven. Een andere bewoner meldt vanuit zijn bed voor het raam dat hij bezig is de muziek uit te kiezen voor zijn begrafenis. Het wordt de soundtrack van een western. Als het lenteleven van de beuk weer op gang komt, is vrijwel zeker die soundtrack allang verstomd. Het leven van de boom is op die plek niet weg te denken.
Waar de kwetsbaarheid van de bewoners in hun grensgebied voortdurend aan de orde is, zal de boom wellicht nog lang fungeren als grenspaal. De onwrikbaarheid waarmee hij zijn plek opeist voor het huis, doet je bijna vergeten dat eindigheid ook op hem van toepassing is. En dat is nu juist waar dit huis zijn bestaansrecht aan ontleent: het besef van eindigheid op een moment dat het ondenkbaar is. In dit grensgebied vindt de ontmoeting plaats tussen de grensbewoners die de grens over moeten en de grensbezoekers die terug kunnen gaan naar hun leefgebieden. De boom is niet alleen de markante grenspaal tussen het hectische verkeer van de Hooigracht en de Middelste Gracht met zijn studentenhuis en afgetrapte fietsen voor de deur van studenten die van hun toekomst dromen. De boom markeert het gebied waar toekomsten van bewoners stoppen en toekomsten van bezoekers even stilstaan. Dat maakt het meer, veel meer dan de moeite waard om die onverzettelijke grenspaal weer in beeld te krijgen en de dingen te doen die nodig zijn in het grensgebied van de Xeniabeuk o.a. het gesprek aan gaan met grensbewoners en met hen zelf het besef te hebben even grensbewoner te zijn.
Xenia, Hospice voor jongeren en jong volwassen
Kloosterpoort 4 Leiden
Naast Xenia, zijn er in onze regio meerdere hospices, waaronder die van dsv-verzorgdleven in Katwijk en Rijnsburg.