Archeologisch depot op Wantveld

Een archeologisch depot onder het Wantveld langs de Rijnmond in Katwijk. Het zou er zomaar kunnen komen, nu het college van Gedeputeerde Staten (GS) van de provincie zijn voorkeur daarvoor heeft uitgesproken. 

Het Wantveld aan de zuidkant van de Binnenwatering heeft volgens GS een historische binding met de Romeinse Limes (grensweg), die zo’n tweeduizend jaar geleden langs de toenmalige Rijn liep en eindigde bij het hedendaagse Katwijk. Daar stond ook de legendarische Brittenburg.

Er zijn meerdere redenen die pleiten om in Katwijk het archeologisch depot te vestigen, meldt GS in een brief aan Provinciale Staten. De Neder-Germaanse Limes is afgelopen zomer uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed en de Uitwatering is volgens GS een ‘erfgoedlocatie, een plek met een verhaal, dat mede wordt verteld door de vele archeologische vondsten in ons depot.’

De bereikbaarheid van het mogelijk toekomstige depot in het Wantveld spreekt ook in het voordeel van de locatie. Die is goed bereikbaar met openbaar vervoer en auto. ‘Vanaf CS Leiden rijden er verschillende bussen, die een halte hebben op loopafstand (enkele minuten) van de Uitwatering. In de directe nabijheid zijn er twee (ruime) parkeergelegenheden, het parkeerterrein in de Noordduinen en de overdekte garage in de duinen aan de Boulevard.’

Het plan is om aan het archeologisch depot een publieksruimte te koppelen, waar onder andere archeologische vondsten kunnen worden geëxposeerd en over de aanwezigheid van de Romeinen in Katwijk wordt verteld.

‘We zijn hier blij mee’, reageert wethouder Jacco Knape over de keus van het provinciebestuur, maar er moeten nog wel de nodige stappen worden gezet. De provincie Zuid-Holland zoekt een geschikte locatie voor haar erfgoeddepot, omdat het huidige depot niet (meer) voldoet aan de eisen die hieraan worden gesteld. Gemeente Katwijk wil, samen met inwoners verenigd in de werkgroep Romeinen, meer aandacht voor de Limes. En dan gaat het niet alleen om dit plan bij de Uitwatering. In Valkenburg waar veel opgegraven is, zijn ook plannen om de rijke Romeinse geschiedenis meer zichtbaar te maken. Zeker nu we de status van UNESCO Werelderfgoed hebben.’

Initiatieven verbinden
‘Maar er zijn meer initiatieven van onder andere het Hoogheemraadschap van Rijnland, Natuurcentrum Katwijk, Coast Busters/Bubble Barrier en het Katwijks Juttersmuseum. Het idee is ontstaan om deze initiatieven met elkaar te verbinden door de ontwikkeling van een erfgoeddepot met een bezoekerscentrum/expositieruimte’, licht Knape toe. ‘Het Hoogheemraadschap van Rijnland wil grond beschikbaar stellen voor dit initiatief. De provincie heeft nu aangegeven dat de Uitwatering haar voorkeur heeft. Nu zullen de betrokkenen met elkaar moeten kijken wat er verder nodig is, hoeveel geld hiermee gemoeid is en mocht het een reëel plan zijn, dan zal de gemeenteraad zich hierover moeten buigen.’

‘Om met het passend spreekwoord te spreken ‘er moet nog heel wat water door den Rijn loopen voordat iets geschieden’, maar dit plan past heel goed in onze ambitie om de pas verworven Unesco Werelderfgoed status van de Romeinse Limes de aandacht te geven die het verdient. Het is de plek waar de Limes eindigde of begon op het Europese vaste land. Dicht bij de plek waar vroeger de Brittenburg moet hebben gelegen als laatste fort op deze grens. Het is dan ook het eind- of startpunt van veel Limes-routes en dit punt verdient dan ook de aandacht en allure van een belangrijke historische plek.‘

Werkgroep Romeinen
De werkgroep Romeinen van het gemeentelijke Erfgoedplatform in Katwijk is eveneens ‘zeer verheugd met de toewijzing van Katwijk als mogelijk toekomstige locatie van het provinciaal archeologisch depot’, reageert voorzitter Joop Siera van die werkgroep. ‘Het depot ligt na realisatie aan het einde van de historische Limesroute.’

De werkgroep heeft zich de afgelopen periode hard gemaakt om de geschiedenis van de Romeinen in Katwijk zichtbaar te maken. ‘Het einde van de Limes route verdient meer dan slechts een bordje’, aldus Siera. Daarvoor is een aantal plannen ontwikkeld, afgelopen zomer een druk bezochte tentoonstelling gehouden in de Oude Redschuur, lezingen gegeven en een publicatie uitgegeven waarin de plannen zijn samengevat.

‘We waren op de hoogte waren van de noodzaak voor een nieuw archeologisch depot in Zuid Holland en hebben het plan opgevat om naast een aantal andere ideeën het provinciaal depot in Katwijk te vestigen’, vertelt Siera. ‘De voorgestelde plek onder het duin langs de Rijnmond is naar onze mening een prachtige locatie. Dichtbij de Uitwatering waar de Rijn de Noordzee instroomt, dichtbij de historische locatie van de Brittenburg en waar de Romeinse keizer Caligula in het jaar 38 n.Chr. het Katwijkse strand zou hebben betreden.’

‘In duin voor het ondergrondse depot wordt in de vorm van een schelpenpad de bekende contouren van de Brittenburg op ware grootte weergegeven, zodat ook vanuit de lucht het Romeinse verleden van Katwijk wordt geduid’, licht de werkgroepvoorzitter het idee verder toe. ‘De combinatie van depot en bezoekerscentrum maakt het verhaal compleet. De werkgroep is benieuwd naar de voortgang van de plannen en blijft betrokken.’