KIES KATWIJK: Het kan zoveel beter

Door Jaap Haasnoot

We ontkomen er niet aan om bij de laatste begrotingsbehandeling van deze raadsperiode een blik over de schouder te werpen om zowel te bezien wat er de afgelopen jaren gepresteerd is als wat er is misgegaan. Dat is voor de kiezer interessant, want die koopt niets voor mooie verhalen in fraaie verkiezingsprogramma's, maar wil graag politiek gedrag uit de praktijk beoordelen.

Evalueren is ook voor de politiek interessant om te bezien wat er in de volgende ronde beter moet. Voor de coalitiepartijen zou het leerzaam kunnen zijn als wij de mantel der liefde eens wegtrekken waarmee ze vier jaar lang het falen hebben toegedekt.

Successen zijn er ook

Daarmee wil ik niet beweren dat er in deze periode geen waardevolle zaken tot stand zijn gekomen. Dat is zeker zo, maar het pijnlijke is dat de succesverhalen nogal scheef verdeeld zijn over de diverse portefeuilles. Een van de problemen van dit college is dat er geen team staat waar twee plus twee vijf is.

Teamfunctioneren een probleem

We hebben vanaf aanvang te maken gehad met vier kleine middenstanders die elk een eigen winkeltje runnen. In eerste instantie onder de dominante leiding van een burgemeester met een eigen politiek programma. Inmiddels hebben we een nieuwe coach en we mogen hopen dat dit zijn vruchten afwerpt op het vlak van de teambuilding. We mogen ook hopen dat er nu wat meer aandacht komt voor zaken die de laatste jaren zwaar verwaarloosd zijn en die Katwijk en de Katwijkers aanzienlijke schade hebben berokkend.

Personeel en organisatiezaken zijn al tien jaar verwaarloosd

Daarbij kan in de eerste plaats het ergerlijke gebrek aan aandacht voor kwesties op het gebied van personeel en organisatie worden genoemd. Het succes van de gemeente Katwijk is in grote mate afhankelijk van ons gereedschap, en dat is het ambtelijk apparaat. Daarom is dit zo'n belangrijk onderwerp. Het is al meer dan tien jaar continu hommeles op dit gebied. Heel veel falen en enorm veel geldverspilling is gerelateerd aan dit onderwerp. KiesKatwijk heeft de afgelopen jaren zo'n beetje als enige geprobeerd het bestuurlijke wegkijken op dit terrein te doorbreken. Coalitiepartijen stellen zich teveel als fanclub op. Durf kunnen we het college overigens op sommige hoofdpijndossiers niet ontzeggen, of is het waaghalzerij?

Tijdbom

De voorgenomen miljoeneninvestering in het gemeentehuis achten wij hoogst risicovol in combinatie met enerzijds het inmiddels achterhaalde "nieuwe werken", en anderzijds een organisatie die duidelijk in de lappenmand zit. Alternatieve scenario's voor de huisvesting zijn nooit bestudeerd omdat het college zich baseert op de dogmatische geloofswaarheid dat "alles onder één dak in alle gevallen beter zou zijn". Dan hoef je dus niet meer na te denken. En dat terwijl het nu al duidelijk is dat alles onder één dak niet gaat lukken met de plots opgekomen wens om tot grootscheepse uitbreiding van de personeelsformatie te komen.

Het kan zoveel beter

KiesKatwijk adviseert om de hoofdpijndossiers rond personeel, organisatie en huisvesting, net zoals dat bij de bibliotheek gebeurt, over de verkiezingen heen te tillen. Het huidige college is weliswaar stukken beter dan het vorige, maar het kan de volgende keer nog een stuk beter.

Staatsgreep

Probleem is natuurlijk dat we momenteel geen evenwichtig afspiegelingscollege hebben. De Christelijke partijen hebben meteen na de verkiezingen een staatsgreep gepleegd op basis van 55% van de stemmen. Van dualisme heeft men bovendien nog nooit gehoord. En dat betekent dat kritiekloos allerlei narigheid is geslikt en dat bijvoorbeeld de belangen van neringdoenden meestal zwaarder wegen dan die van andere inwoners.

Sommigen zijn en krijgen meer gelijk dan anderen

Het was bijvoorbeeld buitengewoon teleurstellend om te zien hoe dit college stiekem een actiegroep tegen windmolens op zee financieel ondersteunde. Dat was een actie voor het vermeende eigenbelang van een kleine groep, voor het egocentrisme, en tegen het algemeen maatschappelijk belang. Deze keuze was tekenend voor het dominante denken in dit college. Het is erg opvallend hoe goed de belangen van de toerismelobby door dit gemeentebestuur worden behartigd. En het is ook wel weer grappig om te zien dat de SGP zich met haar wethouder ontpopt heeft als een toerismepartij pur sang.

De specifieke belangen van de toeristenindustrie worden in Katwijk gewoonlijk gelijkgesteld aan het algemeen belang, wat een pijnlijke en dure vergissing is. Het zou interessant zijn om de infiltratie van deze sector in het gemeentelijk bestuur eens nader te analyseren. Het zou ook interessant zijn om eens te inventariseren hoeveel belastinggeld er direct en indirect in de richting van deze sector vloeit. Het gaat niet alleen om geld maar ook om privileges. In dat verband maakt onze fractie zich, overigens samen met de SGP-fractie, ernstig zorgen over de toenemende onttrekking van huizen aan hun woonbestemming ten behoeve van de permanente verhuur aan toeristen. Dat past niet in tijden van woningnood en heeft op den duur vervelende maatschappelijke gevolgen. Het optreden van dit nieuwe type huisjesmelker heeft nu al een enorm prijsopdrijvend effect op de huizenprijzen in Katwijk.

Het zwembad en het zwembadje

De invloed van de toerismelobby was in deze collegeperiode ook te zien bij de betreurenswaardige poging om het zwembadje en de viskiosk op het Andreasplein de nek om te draaien. De zichtlijnen werden hier als alibi gebruikt. Verder is besloten tot een veel te duur zwembad aan de Piet Heinlaan, omdat deze als toeristenattractie moet functioneren. Eerlijk gezegd heeft KiesKatwijk geen behoefte om voor zo 'n toeristische functie extra te betalen. De eerste problemen met de zwem- en poloclub dienen zich al aan vanwege de veel te hoge kosten.

Dat zwembad had gewoon in Rijnsburg moeten staan in combinatie met een regionale ijsbaan. Dan hadden we voor de verandering de regio ook eens voor een voorziening in Katwijk kunnen laten meebetalen in plaats van andersom.

De feiten liegen niet

U weet, onze grote frustratie is dat de Katwijker meer betaalt aan de rondweg om Leiden dan de Leidenaren zelf. Tegelijkertijd krijgen we een onverantwoord slechte inpassing van die Rijnlandroute. En ondertussen die Leidenaren maar klagen dat ze zoveel voor de regio betalen. Het is dus net andersom M. de V. 

De Leidse Oostvlietpolder moest groen blijven, maar de kostbare Valkenburgse polders mogen wel versteend worden. Hier wordt met twee maten gemeten, en het is naar onze mening bestuurlijk niet te verkopen dat de provincie bij de Rijnlandroute de gemeenten Voorschoten, Leiden en Katwijk zo verschillend behandelt. Met name de VVD en het CDA dragen hier provinciaal een grote verantwoordelijkheid.

De ereschuld van de provincie

De ereschuld van de provincie aan Katwijk kan worden ingelost door in te gaan op de suggestie die wethouder Van der Bent met de Pioniersbaan op tafel heeft gelegd. Dat is in het belang van de hele regio en het is een gotspe dat de provincie daar zelf niet eerder mee is gekomen. Ter hoogte van Valkenburg gaat de provincie nu wel een situatie creëren zoals die momenteel bijvoorbeeld bij de A13 ter hoogte van Schiebroek bestaat. Dat moet echt anders. De voorgaande gedeputeerde wordt bedankt, en natuurlijk ook de partijen die hier lokaal destijds mee akkoord zijn gegaan. Daaronder niet verwonderlijk de plaatselijke filialen van CDA en VVD.

De Pioniersbaan kan regionaal het verschil maken

VVD gedeputeerde Vermeulen kan zichzelf als staatsman met lef en visie bewijzen door de Tjalmaweg anders in te richten. Dat voorkomt ook dat hij de risée van verkeerskundig Nederland wordt als men straks ziet dat de peperdure Rijnlandroute zal doodlopen op een verkeerslicht bij Katwijk aan den Rijn. Doorgaand verkeer naar de regio hoort niet dwars door de bebouwde kom van Katwijk en Valkenburg, want anders verplaatsen we de huidige problemen van de Churchilllaan in Leiden gewoon een paar kilometer naar onze gemeente. Dat zou regionaal gezien het toppunt van zinloosheid zijn, alhoewel Leiden er prima mee geholpen is. De Pioniersbaan levert regionaal gezien wel toegevoegde waarde en is in dat verband van veel groter belang dan de Duinpolderweg. Verschuiving van budgetten ligt hier dus voor de hand.

Gezond verstand

Voorwaarde is dan wel dat het gezond verstand gaat regeren i.p.v. konkelefoesende beroepspolitici die dealtjes met elkaar sluiten in vage circuits zoals Holland-Rijnland. Zo zien we dat momenteel door Leidse bestuurders veel energie wordt gestopt in een poging om een aantal omliggende gemeenten op te rollen. CDA-coryfee Brinkman wordt hier tegen een schappelijke vergoeding als geheim wapen ingezet. Welke maatschappelijke problemen worden met zo'n machtsconcentratie nu eigenlijk opgelost? Wie heeft hier om gevraagd? Wat zijn de onderliggende motieven van de betrokken beroepspolitici? Mag ik het woord ambitieverslaving weer eens laten vallen voorzitter en daarna snel weer overgaan tot andere kwesties?

De conciërge als toetssteen en smaakmaker

M. de V., de voorkeurspositie van het bedrijfsleven bij dit college kwam ook tot uiting bij de bovenmenselijke inspanning die men verricht heeft om woonruimte voor arbeidsmigranten te realiseren. Een wens die vooral bij specifieke onderdelen van het bedrijfsleven leeft. Een conciërge werd er van gemeentewege gratis bijgeleverd terwijl de scholen wat dit betreft op een houtje moeten bijten. KiesKatwijk dient een motie in om hier wat meer balans te krijgen.

Toekomstbestendige wijken en woningen

Wij zouden overigens graag dezelfde fanatieke vasthoudendheid en gedrevenheid zien als het gaat om de huisvesting van bijzondere groepen in de eigen bevolking. KiesKatwijk heeft in dit verband recent specifieke aandacht gevraagd voor seniorenhuisvesting. De problemen en uitdagingen op het gebied van bouwen, wonen en sociale infrastructuur, die samenhangen met de komende vergrijzing zouden toch voor iedereen duidelijk moeten zijn. Dit vergt een proactieve houding. Het is merkwaardig dat er op papier allerlei fraaie voornemens bestaan maar dat we in de praktijk weinig ambitie en beweging waarnemen.

Het ijzer smeden als het heet is

Wij nodigen het college daarom uit om op korte termijn te komen met een actieplan m.b.t. bouwen en wonen voor specifieke doelgroepen. Wij moeten de kans pakken om achterhaalde woonwijken uit de zestiger jaren toekomstbestendig te maken. Deze wens sluit aan op de motie van de ChristenUnie die de nadruk legt op het aspect duurzaamheid bij wonen en bouwen. Bij het indienen van deze motie zullen we nader ingaan op onze motieven en doelstellingen omdat ik aan het einde van mijn spreektijd kom.

Klaas Jan moet blijven

Voorzitter ik kom daarom tot een afronding. Er is helaas geen tijd om alle grote prestaties van dit college, en dat zeg ik zonder ironie, die met name binnen de portefeuille van Klaas Jan van der Bent zijn geleverd, hier nog eens voor het voetlicht te brengen. Voor de continuïteit van deze portefeuille is het zeer gewenst dat deze wethouder straks voor een tweede periode wordt gecontracteerd.

De Nieuwe Soberheid

Ik heb helaas ook geen tijd om de boekhoudkundige aspecten van deze begroting te behandelen. De bottomline is dat we wat dat betreft gered zijn door de gong, een last-minute meevaller uit Den Haag, waardoor slecht beleid uit het verleden op dit moment nog niet wordt afgestraft. Naar onze mening blijft de noodzaak om nu eens eindelijk serieus werk te maken van de Nieuwe Soberheid echter onverkort van kracht.