Afbeelding
Foto: AOK

Coalitie-vorming: uitdaging

Algemeen

De verkiezingen zijn achter de rug, de stemmen zijn geteld en de zetels verdeeld. Nu is het tijd voor de volgende stap: de coalitievorming.

Door Sandra Kornet-van Duijvenboden

Het volk heeft gesproken. En met een hogere opkomst dan vier jaar geleden, heeft ruim 62 procent van het stemgerechtigde volk aangegeven, dat het verandering wil.

Het traditionele verschil tussen confessioneel en niet-confessioneel is teruggelopen tot één zetel in de gemeenteraad. Het kleinste verschil ooit, volgens mij. Dat geeft bijvoorbeeld aan, dat betaald parkeren op zondag tot de mogelijkheden gaat behoren. En dat de onzekerheid over de locatie voor een cultureel centrum met bibliotheek en muziekschool blijft voortbestaan. Of de mogelijkheid dat die locatie helemaal van tafel gaat.

SGP of CU eruit

Dat hangt onder meer af van de nieuwe coalitie. Op basis van de uitslag zou een coalitie met twee confessionele en twee niet-confessionele het meest voor de hand liggend. Dat betekent, dat of SGP of ChristenUnie (CU) uit het college verdwijnt. Het CDA blijft als grootste partij uiteraard in het college. Maar hoe worden de overige drie coalitiepartners gezocht? Als je alleen op het aantal stemmen af zou gaan, krijg je een combinatie van CDA, CU, GemeenteBelangen (GB) en Hart Voor Katwijk (HVK).

Hou je echter rekening met verlies of winst van het aantal stemmen, dan ligt een coalitie van CDA, SGP, VVD en DURF voor de hand. CDA als grootste partij, de SGP omdat die vorige week woensdag minder stemmen verloor dan de CU, VVD omdat die partij meer nieuwe stemmen kreeg dan HVK en DURF, omdat die als nieuwkomer maar liefst 2.902 stemmen heeft gekregen.

Van ratio naar emotie

Bovenstaande coalities zijn gebaseerd op ratio. Daar kun je nog een optie aan toevoegen op basis van overeenkomsten in verkiezingsprogramma's, maar die optie kan al heel snel emotioneel worden, bijvoorbeeld als het om de kwestie zondagsrust gaat.

Of bij de al jarenlang durende discussie over het cultuurcentrum. De gereserveerde 11 miljoen euro voor een nieuwe bibliotheek en muziekschool in de Noordzeepassage bleek hét discussiepunt van de verkiezingsstrijd. Dat heeft waarschijnlijk CU en SGP stemmen gekost.

Bieb breekpunt

DURF heeft zelfs al aangegeven van het nieuwe cultuurcentrum een breekpunt te maken, dus dat maakt een coalitie met CDA, SGP en een derde niet-confessionele partij behoorlijk lastig. Bij een coalitie van vier partijen die het vier jaar met elkaar vol moeten houden, komt emotie en gevoel sowieso om de hoek kijken. En dan kun je weer heel andere combinaties verwachten. Dan gaat het om personen oftewel de wethouderskandidaten. Zij moeten wel met elkaar door één deur kunnen. Met elkaar kunnen overleggen. Water bij de wijn kunnen doen. Elkaar in ieder geval een beetje aardig moeten vinden.

Of is er nog een optie? Vijf partijen in een coalitie met twee parttime wethouders? Zou kunnen, want vrijwel elke coalitiemogelijkheid met vier partijen komt op een zetelaantal van achttien uit. Een krappe meerderheid in een raad met drieëndertig zetels.

Genoeg werk aan de winkel voor de partijen waarvan de raadsleden, waaronder heel wat nieuwelingen, vanavond worden geïnstalleerd.

Ik wens alle raadsleden veel wijsheid toe. En humor. Want zonder humor zal geen van de hier genoemde coalitie-opties de komende vier jaar overleven.

Uit de krant