'Geef Unmanned Valley een kans'
Algemeen• Wethouder Klaas Jan van der Bent:
Is het een kans of een bedreiging? Moet je vasthouden aan een plan dat door verschillende partijen voor een periode van twintig jaar is vastgesteld met als belangrijkste opdracht woningbouw of ga je voor het concept Unmanned Valley op het voormalige vliegkamp Valkenburg? Wat wethouder Klaas Jan van der Bent betreft gaat het niet om of-of, maar om en-en. En maximaal 5.000 woningen èn ruimte voor drone-technologie. 'Maar de kwaliteit van de woonwijk staat buiten kijf', luidt het standpunt van de wethouder.
Het Katwijkse college van burgemeester en wethouders ziet kansen voor de dronetechnologie op Locatie Vliegkamp Valkenburg, in combinatie met de afgesproken woningbouw. Vanavond stemt de gemeenteraad naar verwachting in met die visie, ook al hebben verschillende partijen twee weken geleden in een raadscommissie hun zorgen uitgesproken over die combinatie. Van der Bent begrijpt die zorgen. 'Het is een overgevoelig dossier, waarbij veel partijen betrokken zijn en dus veel belangen', erkent hij. De belangrijkste partners zijn Katwijk en het Rijksvastgoedbedrijf (RVB). Maar ook Provincie Zuid-Holland, Wassenaar, Leiden, Oegstgeest en regio Hollands Midden zijn belanghebbenden. 'Iedereen kijkt scherp naar de eigen belangen.' Die belangen gaan om de indeling van dat gebied met maximaal 5.000 woningen, bedrijventerreinen en een groene buffer. Dat is vastgelegd in het Masterplan Locatie Valkenburg met een uitvoeringstermijn van 20 jaar.
Broedplaats
Twee jaar geleden kwam het initiatief naar boven voor een Unmanned Valley op het voormalige vliegkamp. Een testcentrum voor drones en aanverwante technologieën dat kan uitgroeien van een 'broedplaats' tot een volwaardige 'valley' met vele arbeidsplaatsen en verbindingen met kennisinstellingen. Drones zijn onbemande vliegende objecten die voor verschillende doeleinden ingezet kunnen worden. Om windmolenparken te inspecteren bijvoorbeeld of in de bouw. Van der Bent: 'En denk aan de reddingsbrigade. Je kunt een drone inzetten om een drenkeling in zee te localiseren'. De wethouder vergelijkt drones met vliegende computers vol sensoren die allerlei data verzamelen en doorgeven. 'Een satelliet kan je eigenlijk vergelijken met een drone, alleen keert die niet terug.'
'Inmiddels zitten er al een paar bedrijven op locatie Valkenburg die zich met drones bezighouden', aldus Van der Bent. 'Zoals bij FloraHolland allerlei bedrijven die zich met bloemen bezighouden clusteren, zo kan dat ook op locatie Valkenburg met de dronesector gebeuren. We hebben nu een unieke kans. Het kan een enorme vlucht krijgen.' Op het voormalige vliegkamp staan nog aardig wat gebouwen die door het RVB, eigenaar van de grond daar, verhuurd worden. Zoals de hangaar waar de succesvolle musical Soldaat van Oranje wordt uitgevoerd. Een andere hangaar kan gehuurd worden voor feesten en partijen. Verder zijn er onder meer enkele aannemersbedrijven te vinden. Volgende maand opent Drone Center Valkenburg een hangaar waar bedrijven drones of toepassingen van drones kunnen testen. Daar is volgens oprichter en voormalig marinepiloot Jeroen Engelkes toenemende behoefte aan. 'Die hele sector is op zoek naar testruimte', weet Van der Bent. 'Ook aan buitenruimte. En die ruimte is er nauwelijks in de Randstad, behalve op het voormalige vliegkamp Valkenburg. Daar kan een hele nieuwe economie ontstaan die ook nieuwe banen oplevert. En de locatie midden in de Randstad biedt vele voordelen. Dichtbij Schiphol en Rotterdam. Je kunt verbinding zoeken met ruimtevaartcentrum ESA-Estec in Noordwijk, de TU in Delft en het sciencepark in Leiden.'
Werkgelegenheid
'Er kan op de locatie Valkenburg een hele nieuwe economie ontstaan en dat is ook goed voor Katwijk', vindt de wethouder. Hij is er van overtuigd, dat in de high-tech-sector groei zit. Groei waarvan de Katwijkse jongeren kunnen profiteren. 'Zien is geloven, ook voor de jeugd. Het kan leerlingen inspireren. Door ook een verbinding te maken met het onderwijs. Zo doen we dat ook al in de Greenport-sector waarbij we de verbinding tussen bedrijfsleven en onderwijs te ondersteunen.'
Aanpassingen
Ruimte voor de Unmanned Valley is niet zo maar in te passen in het Masterplan, dat al door de gemeenteraad is vastgesteld. Volgens verschillende onderzoeken kunnen die twee niet gecombineerd worden zonder aanpassingen. Aanpassingen die volgens andere onderzoeken mogelijk zijn. Door te schuiven en flexibel om te gaan met die termijn van twintig jaar. En daar komt de vraag 'kans of bedreiging' om de hoek zetten. Van der Bent: 'De ene partij ziet kansen voor economische groei, de ander denkt dat het ten koste gaat van het aantal woningen'. Dat laatste weerspreekt hij. 'De kwaliteit van de woonwijk staat buiten kijf', herhaalt hij nogmaals.
Waar Katwijk voor pleit is enige flexibiliteit, of zoals dat in het collegevoorstel wordt omschreven: adaptief ontwikkelen en ontwerpend onderzoeken. Van der Bent vertaalt die termen als volgt. 'Bij een onderzoek geef je randvoorwaarden aan. Bij een ontwerpend onderzoek is meer mogelijk. We willen de onderzoeken niet meteen dichttimmeren met allerlei barrières die de ontwikkeling in de weg staan. Geef bedrijven de kans zelf te komen met oplossingen voor bijvoorbeeld gevreesde geluidsoverlast.' Hij voegt er aan toe, dat het gebruik van drones aan allerlei restricties is verbonden, zoals het gebied waar gevlogen mag worden. Drones en woningbouw hoeven elkaar echt niet te bijten.
Het Katwijkse college stelt de raad vanavond voor om de dronesector een kans te geven zich te ontwikkelen op de Locatie Valkenburg en tegelijkertijd door te gaan met de woningbouwplannen. 'Over vijf jaar is er een ijkpunt. Dan is wel duidelijk of het een hype is of een groot succes. In die vijf jaar kun je door flexibel te zijn ook nog allerlei zaken aanpassen. Maar geef Unmanned Valley wel de ontwikkelruimte. Ik wil dat we over vijf jaar terug kunnen kijken en zeggen dat er een onderbouwde keuze is gemaakt.'
Van een echte 'valley' is nog geen sprake. Pas over vijf jaar zal blijken of de locatie op het voormalige vliegkamp uit kan groeien tot zo'n 'valley'. Voorlopig is er alleen nog sprake van een broedplaats. Of, om in de Engelse termen te blijven: a breeding ground. Hoewel dat niet al te letterlijk moet worden genomen. Voor je het weet stikt het daar van de kleine drones.
Leiden kiest woningen boven Unmanned Valley
Het plan Unmanned Valley Valkenburg (UVV) werd vorige week woensdagavond besproken in de Statencommissie van de Provincie Zuid-Holland. Ook daar speelde de tegenstelling kans versus bedreiging een rol.
Gemeente Leiden maakt gebruik van het inspreekrecht. Leiden ziet een Unmanned Valley niet zitten. Volgens Leiden denkt alleen Katwijk, dat woningen en drones daar gecombineerd kunnen worden.
'Mooie woorden als adaptief en ontwerpend onderzoeken klinken wel eigentijds, maar leiden slechts tot uitstel van hele goeie plannen', zegt de Leidse wethouder P. Laudy. Hij dringt er bij de provincie op aan om vast te houden aan de woningbouwplannen.
Een heel ander geluid laat L. van Oostrum van Unmanned Valley Valkenburg horen. 'Unmanned Valley heeft de innovatiekracht en potentie om groot te worden. Negentig procent van alle drone-industrie zit in Zuid-Holland. Wij denken, dat het heel goed samen kan gaan met woningen.' Van Oostrum meldt, dat een wereldbedrijf als Amazon interesse heeft in een vestiging in Unmanned Valley voor onderzoek naar 'deliverydrones'. 'Kom zelf kijken in Valkenburg en wij zorgen dat mensen van Google en Amazon aanwezig zijn.'
De partijen in de Statencommissie zijn verdeeld. CDA, ChristenUnie/SGP, PVV en VVD zien kansen, GroenLinks, PvdA en PvdD zien bedreigingen voor de woningbouw. D66 snapt niet, dat Katwijk denkt dat een combinatie mogelijk is, maar sluit tegelijkertijd een Unmanned Valley niet uit. Die partij betreurt overigens dat Katwijk niet heeft ingesproken. Gedeputeerde A. Bom-Lenstra wil Unmanned Valley de kans geven. De gemeente Katwijk sprak dus niet in. Gevraagd naar de reden daarvan, blijkt, dat de provincie voor inspraak een aanmeldingstermijn hanteert.
'We hebben er voor gekozen om eerst een uitgebreide brief te sturen om te voorkomen dat we tijdens het inspreken te kort tijd zouden hebben om het standpunt rond UVV goed uit de doeken te doen. Op die manier konden we de inspraak beperken tot de hoofdlijn en het reageren op vragen. Helaas bleek dat niet mogelijk omdat de provincie, anders dan de gemeente Katwijk, blijkbaar een aanmeldingstermijn hanteert. Samen met de ondernemers hebben we aangeboden om de leden die nog vragen hebben uit te nodigen op de locatie om daar verder te spreken.'
Bollenstreek-gemeenten voor Unmanned Valley
De vijf 'Bollengemeenten'(Noordwijk, Noordwijkerhout, Hillegom, Lisse en Teylingen) scharen zich achter de Katwijkse plannen voor Unmanned Valley Valkenburg. Dat blijkt uit een brief aan de Provinciale Statencommissie. De regiogemeenten staan achter de woningbouwopgave op voormalig vliegveld Valkenburg en steunen de plannen voor een testcenter 'op het gebied van drones en sensorbased technology'. 'Een dergelijke center kan volgens onderzoeken uitgroeien tot een 'Unmanned Valley' met ca. 2.000 hoogwaardige banen.' De gemeenten verwijzen in hun brief naar het 'space cluster', dat een belangrijke rol speelt in de economie van de Duin- en Bollenstreek met ESA-ESTEC in Noordwijk als 'kloppend hart'.
'De toegevoegde waarde van een testcenter wordt breed gedeeld. Een vestiging van een dergelijk geavanceerd centrum draagt direct bij aan de economische ontwikkeling van onze regio en vormt een strategische aanvulling op het space-cluster. Het draagt daarmee ook bij aan de doelstellingen van de provincie Zuid-Holland die immers wil uitgroeien tot dé motor voor de aero-space industrie van Nederland', stellen de Bollengemeenten.
